Tom IV B. Prawo i postępowanie spadkowe. Komentarz

Opis

Komentarz uwzględnia stan prawny na dzień 18.6.2018 r. oraz stan literatury i judykatury na maj 2018 r.

Najobszerniejszy i najbardziej szczegółowy komentarz na rynku
Najnowsze zmiany legislacyjne
Precyzyjna nawigacja wewnętrzna

wyjaśnienie i pogrubienie najważniejszych pojęć,
szczegółowy podział wewnętrzny komentarza do danego artykułu,
numery tez pozwalające na sprawne korzystanie z wewnętrznych odesłań,
szczegółowy indeks rzeczowy z odesłaniami do numerów tez w poszczególnych artykułach.

Praktyczne ujęcie opracowywanych zagadnień – argumenty do obrony własnych racji

najnowsze orzecznictwo, z krytyczną oceną: najnowsza linia orzecznicza, a także rozbieżności w orzecznictwie,
gruntowne omówienie poglądów i stanowisk prezentowanych w doktrynie w odniesieniu do komentowanych zagadnień, konsekwencje oraz rozbieżności.

Systemowe ujęcie tematu:

Rozporządzenie spadkowe 650/2012 (art. 1, 20–38, 62–63, 69, 75, 83–84; zaczęło obowiązywać dla spadkodawców zmarłych od dnia 17.8.2015 r.);
Konwencja haska z 5.10.1961 r. (art. 1–12);
Prawo prywatne międzynarodowe (art. 64–66a PrPrywM);
Kodeks postępowania cywilnego w zakresie postępowań spadkowych (art. 627–691 KPC);
Prawo o notariacie (art. 95a–95x PrNot);
Prawo bankowe (art. 56, 56a, 59a, 59b, 92ba–92bd, 111c PrBank).

Tom IVB stanowi omówienie istotnych kwestii dotyczących prawa i postępowania spadkowego, których unormowania (przepisy), z różnych względów, nie znalazły się w KC. Łącznie z tomem IVA realizuje on nowatorskie na polskim rynku komentarzy zamierzenie przedstawienia kompleksowego i wyczerpującego komentarza do prawa spadkowego bez względu na umiejscowienie przepisów prawa (nie ogranicza się zatem do przepisów zawartych w KC). Co więcej, dostrzegając typową dla praktyki stosowania prawa kompleksowość zagadnienia, komentarz w największym możliwym stopniu odpowiada potrzebom i oczekiwaniom praktyków – mierząc się z najtrudniejszymi sprawami i problemami zwykle nie tylko muszą dokonać wykładni i zastosowania przepisów prawa materialnego, lecz również procesowego. W odniesieniu do prawa spadkowego występuje bowiem niezwykle ścisły związek między prawem materialnym a prawem procesowym – dostrzegając wynikające z niego konsekwencje, komentarz objął nie tylko przepisy o prawie spadkowym, lecz również o postępowaniu spadkowym (w tym zakresie jest to komentarz do przepisów KPC dotyczących postępowań spadkowych). Dodać trzeba, że globalizacja, a także, istotna zwłaszcza dla polskich obywateli, migracja spowodowała, że coraz częściej w sprawach spadkowych kluczowe znaczenie ma aspekt międzynarodowy, ponieważ np. część majątku zmarłego znajduje się w różnych krajach, miejsce zamieszkania jest inne od miejsca sporządzenia testamentu, czy kraju obywatelstwa. Stąd zdecydowanie rośnie znaczenie przy stosowaniu prawa spadkowego norm międzynarodowego (kolizyjnego) prawa spadkowego – przedstawiany komentarz obejmuje ich szeroką analizę, uwzględniającą ich ścisłe związki z przepisami prawa materialnego oraz procesowego, a także prawa o notariacie. Jest to unikalne z tej perspektywy, i niezwykle cenne oraz użyteczne dla prawników, ujęcie.
Tom IVB zawiera komentarz do następujących aktów prawnych i zagadnień z zakresu prawa i postępowania spadkowego, a także prawa spadkowego międzynarodowego oraz regulacji prawa o notariacie istotnych z perspektywy prawa spadkowego:

Rozporządzenia spadkowego 650/2012 (art. 1, 20–38, 62–63, 69, 75, 83–84; zaczęło obowiązywać dla spadkodawców zmarłych od dnia 17.8.2015 r.): prawo właściwe w sprawach spadkowych, jurysdykcja w sprawach spadkowych, uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach spadkowych, europejskie poświadczenie spadkowe;
Konwencji haskiej z 5.10.1961 r. (art. 1–12): prawo właściwe dla formy testamentu i jego odwołania;
Prawa prywatnego międzynarodowego (art. 64–66a PrPrywM): prawo właściwe dla spraw spadkowych (ujęto przy tym nie tylko aktualnie obowiązujące przepisy prawa prywatnego międzynarodowego, lecz również odniesiono się do mających wciąż zastosowanie przepisów dawnych, mimo że zostały uchylone);
Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie postępowań spadkowych (art. 627–691 KPC), a w szczególności: zabezpieczenia spadku, sporządzenia wykazu inwentarza i spisu inwentarza, postępowania w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku, ogłoszenia testamentu, wyjawienia przedmiotów spadkowych, przesłuchania świadków testamentu ustnego, spraw dotyczących wykonawcy testamentu, zarządu spadku nieobjętego, sądowego stwierdzenia nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego, działu spadku;
Prawa o notariacie (art. 95a–95x PrNot): sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia i europejskiego poświadczenia spadkowego;
Prawa bankowego (art. 56, 56a, 59a, 59b, 92ba–92bd, 111c PrBank): tzw. zapis bankowy – przeznaczenie określonej w umowie rachunku bankowego osobie środków pieniężnych znajdujących się na tym rachunku na wypadek śmierci właściciela rachunku.

Autorzy przedstawili całość problematyki związanej ze stosowaniem w praktyce poszczególnych przepisów Kodeksu oraz powstałe w związku z ich wykładnią wątpliwości. Powołano istotne z punktu widzenia praktyki orzecznictwo Sądu Najwyższego i innych sądów, a także wypowiedzi przedstawicieli doktryny – odnosząc się do najnowszych wydań poszczególnych komentarzy. Autorzy rozważają ponadto różne hipotetyczne przypadki zastosowania poszczególnych przepisów, które albo mogą zdarzyć się w praktyce, albo też praktyka może przynieść sytuacje do nich podobne, w których mogą znaleźć zastosowanie przedstawione w komentarzu argumenty.
Komentarz uwzględnia również zmiany wynikające z Projektu ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Druk sejmowy Nr 2293), regulującej m.in. zasady tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy, który wykonywał we własnym imieniu działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG, oraz kontynuowania działalności gospodarczej wykonywanej z wykorzystaniem tego przedsiębiorstwa.
Komentarz jest dziełem kilku Autorów, którzy łączą pracę naukową z praktyką. Autorzy są adwokatami, radcami prawnymi, specjalistami w Sądzie Najwyższym, Trybunale Konstytucyjnym, Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej czy Biurze Analiz Sejmowych. Unikalne połączenie wiedzy teoretycznej z dostrzeganiem potrzeb praktyki i praktycznych aspektów stosowania prawa wpłynęło korzystnie na jakość przygotowanych przez nich komentarzy.
Komentarz z pewnością okaże się przydatny zarówno dla praktyków, jak i dla przedstawicieli nauki.