Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Komentarz

Opis

Publikacja zawiera kompleksowe omówienie przepisów ustawy z 20.7.2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tekst. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 85 ze zm.).
Komentowana regulacja, zwana również Ustawą 2.0 lub Konstytucją dla Nauki, określa zasady funkcjonowania szkolnictwa wyższego oraz prowadzenia działalności naukowej i zastępuje cztery dotychczas istniejące ustawy: prawo o szkolnictwie wyższym, ustawę o zasadach finansowania nauki, ustawę o stopniach i tytule naukowym, a także ustawę o kredytach i pożyczkach studenckich.
Komentowana ustawa omawia następujące zagadnienia:

ustrój uczelni i sprawy organizacyjne,
sprawy pracownicze,
procedury awansu naukowego,
szkoły doktorskie i sprawy doktorantów,
sprawy studenckie, stypendia, kredyty studenckie,
prowadzenie studiów i innych form kształcenia,
finansowanie uczelni,
nadzór nad uczelniami.

Ustawa 2.0 jest wynikiem planowanej od dawna, kompleksowej reformy polskiego szkolnictwa wyższego i wprowadza duże zmiany w zakresie działania uczelni, jej finansowania czy kariery akademickiej.
Nowe regulacje dotyczą m.in.:

przyznania uczelni dowolności w zakresie kształtowania swojej struktury wewnętrznej, likwidacji wydziałów jako jednostek podstawowych przy ocenie efektywności naukowej i dydaktycznej;
przebudowy modelu kształcenia doktorantów, poprzez utworzenie tzw. szkół doktorskich;
utworzenia nowego organu publicznego szkoły wyższej – rady uczelni;
zmian przepisów dotyczących nadawania stopni i tytułów naukowych;
modyfikacji w zakresie ścieżek kariery naukowej;
doprecyzowania przepisów dotyczących uczelnianych świadczeń pomocy materialnej oraz stypendiów ministra za znaczące osiągnięcia;
zmian w zakresie kształtu i roli senatu, a także kompetencji rektora,
zmian modelu finansowania szkolnictwa wyższego i nauki, poprzez konsolidację finansowania działalności dydaktycznej, naukowej i pozostałej w postaci jednej subwencji dla uczelni jako całości, a nie poszczególnych wydziałów,
przepisów dotyczących lustracji pracowników uczelnianych.

Publikacja, prezentując w sposób wszechstronny najnowsze orzecznictwo, a także aktualne piśmiennictwo z komentowanej dziedziny, uwzględnia również wszystkie zmiany legislacyjne wprowadzone od momentu uchwalenia komentowanej ustawy, wynikające m.in. z:

ustawy z 22.11.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2245);
ustawy z 21.2.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia PE i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. z 2019 r. poz. 730);
ustawy z 22.2.2019 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 577);
ustawy z 21.2.2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz (Dz.U. z 2019 r. poz. 534);
ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1655).

Niniejszy komentarz przeznaczony jest przede wszystkim dla organów uczelni i innych podmiotów tworzących system szkolnictwa wyższego i nauki, pracowników administracji uczelnianej, organów samorządu studenckiego i samorządu doktorantów, ministerstw i innych urzędów, którym podlegają uczelnie.