Prawo Nowych Technologii Nr 1/2023

Opis

Aktualne problemy stosowania prawa nowych technologii w kontekście najnowszych regulacji!
W numerze 1/2023 polecamy:
DANE OSOBOWE I PRYWATNOŚĆ
Monika Susałko „Podejście oparte na ryzyku w projekcie aktu w sprawie sztucznej inteligencji i RODO”
Przyjmowane przez prawodawcę unijnego przepisy w coraz szerszym zakresie stawiają przed ich adresatami zadanie systematycznej oceny ryzyka jakie wiąże się z określoną aktywnością ludzką. W centrum tzw. risk based approach znajdują się wartości przyjęte za podstawowe w Unii Europejskiej, w tym w szczególności te wyrażone w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Podejście to w różny sposób manifestuje się w poszczególnych aktach prawnych powodując, że konieczne staje się dokonywanie oceny zależności między regulacjami. Z sytuacją taką mamy do czynienia w przypadku projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji) i zmieniające niektóre akty ustawodawcze Unii oraz stosowanego od 2018 r. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).
INNOWACJE
Jakub Rzymowski „Definicja prawnicza sztucznej inteligencji na podstawie projektu rozporządzenia w sprawie sztucznej inteligencji”
Artykuł poświęcony jest zjawisku sztucznej inteligencji. W opracowaniu sformułowano definicję języka prawniczego sztucznej inteligencji na podstawie definicji języka prawnego systemu sztucznej inteligencji. W artykule zarysowano również kilka podstawowychproblemów, których przyczyną jest zarówno zjawisko sztucznej inteligencji, jak i brak definicji sztucznej inteligencji w akcie prawnym, który jest jej poświęcony.
Artur Piechocki, Katarzyna Gorzkowska „Problematyka stosowania prawa autorskiego do dzieł stworzonych przy udziale tzw. generatywnej sztucznej inteligencji”
Sztuczna inteligencja stanowi przedmiot badań naukowych rozpoczętych jeszcze w połowie XX w., jednak dopiero w ostatnich kilku latach nastąpiło istotne przyspieszenie wdrażania opartych na niej rozwiązań. Z uwagi na wzrost zainteresowania tzw. generatywną sztuczną inteligencją, jak również perspektywy jej wykorzystania zarówno w biznesie, jak i w sferze prywatnej, poruszyliśmy w niniejszym artykule problematykę dotyczącą ustalenia autorstwa treści wygenerowanych przy użyciu tego innowacyjnego rozwiązania. Spróbujemy znaleźć odpowiedzi na pytania, czy treści stworzone przy udziale narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji mogą być kwalifikowane jako utwór, jak również komu w świetle aktualnego stanu prawnego można przypisać autorstwo.
Jasmin Mmereole „Zawarcie umowy przez inteligentne oprogramowanie – smart kontrakty”
W dzisiejszych czasach technologia jest nieodłącznym elementem naszej codzienności, wykorzystujemy ją na każdym kroku, pozwala ona na usprawnienie naszego funkcjonowania w niemalże każdym aspekcie życia. Jednak jej dynamiczny rozwój i powszechność powodują, że rodzi ona również wiele problemów. Jednym z nich jest miejsce nowych rozwiązań technologicznych w świetle prawa. Postęp zmusza nas do rozważań dotyczących stosowania i wykładni prawa, adekwatności przepisów oraz legalności coraz bardziej powszechnych technologii. W ostatnich latach (na rynku) pojawiła się nowa rewolucyjna technologia zwana blockchain, a razem z nią kryptowaluty, o których słyszał już prawie każdy, ale dla wielu są one wciąż zagadką. Blockchain jest „rewolucyjną technologią” z uwagi na to, że znajduje zastosowanie w prawie każdej gałęzi gospodarki i może mieć niebagatelny wpływ na jej przyszłe losy. Jednym z etapów rozwoju tej technologii są smart kontrakty, tj. inteligentne umowy cyfrowe automatycznie wdrażające warunki umowy. Smart kontrakty i możliwość zawarcia umowy poprzez inteligentne oprogramowanie nie są obecnie uregulowane w polskim systemie prawnym. Z uwagi na nowość tego systemu powstają pytania co do ich charakteru prawnego, legalności i stosowania przepisów, dlatego też niniejsza praca poświęcona jest rozważaniom na ten temat i będzie swoistą próbą odpowiedzi na ww. pytania na podstawie rozważań doktryny i obowiązujących norm prawnych w polskim systemie prawnym.
Aleksandra Auleytner, Tomasz Zalewski „Sprawozdanie z debaty Stowarzyszenia Prawa Nowych Technologii na temat zagadnień prawnoautorskich dotyczących generatywnej sztucznej inteligencji”
W dniu 1.3.2023 r. w siedzibie kancelarii Bird & Bird w Warszawie odbyła się debata poświęcona zagadnieniom prawnoautorskim dotyczącym generatywnej sztucznej inteligencji. Była jedną z pierwszych dyskusji dotyczących wyzwań związanych z generatywną sztuczną inteligencją na gruncie polskiego prawa autorskiego. Inicjatorem i moderatorem debaty był Tomasz Zalewski, partner z kancelarii Bird & Bird. Debata odbyła się w ramach cyklu spotkań dotyczących prawa nowych technologii, organizowanych przez Stowarzyszenie Prawa Nowych Technologii.
INTERNET I MEDIA
Hanna Marcinkiewicz-Grzesiak „Wytyczne Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – oznaczanie reklam i współprac w social media a wątpliwości prawne oraz technologiczne”
Obecność w mediach społecznościowych aktualnie wydaje się być czymś oczywistym niemal dla każdej branży. W dzisiejszych czasach bez social mediów trudno jest prowadzić jakiekolwiek działania promocyjne. Profile w mediach społecznościowych posiadają praktycznie wszyscy uczestnicy rynku gospodarczego. Publikują oni na nich posty informacyjne, ale bardzo często także materiały reklamowe. Pozwala im to bowiem na budowanie zasięgów oraz rozpoznawalności marki. Przedsiębiorcy w ramach własnej promocji coraz częściej sięgają także po współprace w zakresie tzw. influencer marketingu, którego istotą jest wykorzystywanie popularności i renomy osób, które w gronie swoich obserwatorów (followersów) będą polecały markę przedsiębiorcy i w ten sposób pomagały realizować cele reklamowe firmy. Jednak ogrom pracy i zaangażowanie związane z prowadzeniem takich działań rodzą często więcej pytań niż odpowiedzi w kontekście ich zgodności z prawem, w szczególności w zakresie prawa reklamy.
Maksymilian Weber-Sitarski „Regulacja „cyfrowej siły rynkowej” w niemieckiej ochronie konkurencji”
Artykuł opisuje nowe regulacje 10. noweli do niemieckiej ustawy przeciw ograniczeniom konkurencji (10. GWB-Novelle), a powodem leżącym u podstaw komentowanej zmiany ma być dostosowanie prawa ochrony konkurencji do wyzwań gospodarki cyfrowej. Przedstawione zostały trzy kluczowe przepisy odnoszące się do nadzoru nad „cyfrowymi koncernami” oraz przybliżono wpływ tych przepisów na rzeczywistość (postępowania prowadzone na podstawie tych przepisów przez niemieckiego regulatora). Nakreślono również główne napięcie prawne w postaci jednoczesnej działalności legislacyjnej ustawodawcy niemieckiego i unijnego w tym zakresie.
PRAWO IT
Aleksander Elmerych, Agnieszka Wachowska „Prawo właściwe dla umów licencyjnych typu open source”
Deweloperzy oprogramowania oraz spółki działające w branży IT od wielu lat powszechnie wykorzystują do produkcji własnych systemów informatycznych komponenty udostępniane na zasadach wolnych licencji (ang. open source software). Wykorzystanie gotowych, sprawdzonych fragmentów kodu źródłowego implementujących określone rozwiązania lub funkcje pozwala zaoszczędzić czas i zasoby, które w normalnym toku czynności musiałyby zostać poświęcone na ich zaprojektowanie i stworzenie od zera. Co więcej, sprawdzone i wykorzystane już wcześniej przez inne podmioty komponenty mają też tę zaletę, że są porządnie przetestowane i zwykle zawierają mniejszą liczbę błędów, niż tworzone na nowo fragmenty kodu. Sięgając po rozwiązania open source należy być jednak również świadomym specyficznych, prawnych uwarunkowań korzystania z tego rodzaju oprogramowania, związanych m.in. z ryzykiem „zawirusowania” tworzonych rozwiązań programistycznych warunkami licencji open source, jak również problematyką ustalenia prawa właściwego dla tego rodzaju licencji. Ta ostatnia kwestia – pomimo że z reguły nie jest regulowana wprost w treści licencji open source (najpopularniejsze licencje open source takie jak GNU Lesser General Public License v2.1, GNU General Public License v2, GNU Lesser General Public License v3; BSD 3-Clause License, BSD 2-Clause License, PostgreSQL License, MIT License, Apache License 2.0 milczą na ten temat) – może mieć niezwykle istotne znaczenie dla skuteczności udzielenia licencji oraz dla zasad i warunków korzystania z oprogramowania open source.
Partnerem merytorycznym Kwartalnika jest Stowarzyszenie Prawa Nowych Technologii.

Rada programowa:
prof. Aleksander Chłopecki (Uniwersytet Warszawski), prof. Kinga Flaga-Gieruszyńska (Uniwersytet Szczeciński), prof. Jacek Gołaczyński (Uniwersytet Wrocławski), prof. Katarzyna Grzybczyk (Uniwersytet Śląski), prof. Paweł Księżak (Uniwersytet Łódzki), prof. Wojciech Machała (Uniwersytet Warszawski), prof. Andrzej Matlak (Uniwersytet Jagielloński), dr Ireneusz Matusiak (Prezes Sądu Polubownego ds. Domen Internetowych przy PIIT), prof. Monika Namysłowska (Uniwersytet Łódzki), dr hab. Adrian Niewęgłowski (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), prof. Stanisław Piątek (Uniwersytet Warszawski), prof. Paweł Podrecki (Polska Akademia Nauk), prof. Przemysław Polański (Akademia Leona Koźmińskiego), prof. Maciej Rogalski (Uczelnia Łazarskiego), prof. Rafał Sikorski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), prof. Grzegorz Sibiga (Polska Akademia Nauk), prof. Marek Świerczyński (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego).
Kolegium redakcyjne:
adw. Xawery Konarski (Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy), r.pr. dr Aleksandra Auleytner (Domański Zakrzewski Palinka), r.pr. Witold Chomiczewski (Lubasz i Wspólnicy), adw. Maciej Kubiak (SKP Ślusarek Kubiak Pieczyk), r.pr. Mikołaj Sowiński (Sołtysiński Kawecki Szlęzak), r.pr. Artur Piechocki (APLaw), red. Piotr Grabarczyk (Wydawnictwo C.H.Beck).