Kodeks postępowania cywilnego. Tom I B. Komentarz do art. 425–729

Opis

Tom IA. Komentarz do art. 1-424(12) KPC oraz Tom IB. Komentarz do art. 425–729 KPC pod redakcją prof. Agnieszki Góry-Błaszczykowskiej to szczegółowe opracowanie przepisów regulujących całe postępowanie rozpoznawcze w KPC.
Komentarz do art. 425–729 KPC umożliwia zrozumienie zasad rządzących postępowaniem w sprawach z zakresu prawa: cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Komentarz omawia szczegółowo: postępowania odrębne (w tym nowe postępowania: w sprawach gospodarczych oraz w sprawach własności intelektualnej); postępowania nieprocesowe (w tym nowe postępowanie w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania oraz z zakresu prawa pracy) oraz postępowania w razie zaginięcia lub zniszczenia akt, a także związane z tymi postępowaniami nowe poglądy doktryny oraz orzecznictwo sądów powszechnych, SN i TK. Autorzy, wykorzystując wieloletnie doświadczenie w wykładni i stosowaniu tych przepisów, udzielają wielu praktycznych wskazówek co do możliwości stosowania konkretnych rozwiązań prawnoprocesowych. Komentarz omawia wszystkie przepisy zmienione przez ustawę z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz innych ustaw (Reforma KPC 2019). Ustawa usprawnia postępowanie w sprawach cywilnych i skraca czas rozpoznania spraw przez sądy cywilne – stąd wiele zmian dotyczy nowej organizacji pracy sądu oraz nałożenia na strony – w tym pełnomocników procesowych – nowych obowiązków. 
Główne zalety publikacji:

zawiera dwustan prawny, tzn. dotychczas obowiązujące przepisy KPC zestawione zostały z przepisami zmienionymi,
Autorzy-praktycy – wyjaśniają problemy związane ze stosowaniem dotychczasowych i nowych przepisów,
wskazuje orzeczenia, które są fundamentalne z punktu widzenia praktyki prawniczej,
zawiera praktyczne wskazówki dotyczące ogólnych zasad postępowania cywilnego oraz postępowania rozpoznawczego,
niezbędne narzędzie dla sędziów, pełnomocników procesowych, notariuszy oraz komorników sądowych.

Komentarz uwzględnia także zmiany istniejące oraz planowane wynikające, m.in. z:

projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Druk sejmowy Nr 3254), którego celem jest zapewnienie ochrony praw małoletnich dzieci przed zachowaniami naruszającymi ich dobro;
projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (Druk sejmowy Nr 2697), którego celem jest umożliwienie merytorycznego rozpoznania przez Sąd Najwyższy każdej dopuszczalnej pod względem formalnym skargi kasacyjnej, bez wstępnej kontroli skargi w postaci tzw. przedsądu;
projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Druk RCL UD 180), który określa zasady postępowania z informacjami niejawnymi w postępowaniu cywilnym;
projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Druk RCL UD 497), który wprowadza nowy Dział IVg dotyczący postępowania w sprawach własności intelektualnej.
projekt o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustawy (druk RCL UD536), który dotyczy wprowadzenia odrębnego postępowania w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia oraz zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia;
projekt o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (druk RCL UD494), który m.in. wprowadza instytucję ugody w sprawie ochrony konkurencji i konsumentów,
projektu ustawy o kuratorskiej służbie sądowej (druk RCL UD538), który wprowadza odrębne uregulowanie dotyczące postępowania wykonawczego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych.

Najistotniejsze zmiany związane z Reformą KPC 2019 dotyczą:

organizacji postępowania w sprawach cywilnych – poprzez: wprowadzenie fazy postępowania przygotowawczego i tzw. planu rozprawy oraz większego rygoryzmu dla pełnomocników procesowych związanego z: przygotowaniem pozwu, odpowiedzi na pozew, powództwa wzajemnego i pism przygotowawczych oraz obecnością stron, które to instrumenty mają doprowadzić do rozstrzygnięcia przez sąd sprawy na pierwszej rozprawie,
zgłaszania twierdzeń i wniosków dowodowych – na pełnomocników procesowych nałożono bardziej rygorystyczne ograniczenia czasowe w kwestii zgłaszania twierdzeń i wniosków dowodowych podczas sporządzania planu rozprawy pod rygorem ich oddalenia,
precyzyjnego formułowania przez stronę i pełnomocników wniosków dowodowych tak by można im było szybko nadać bieg lub oddalić,
zwiększenia aktywności stron i ich pełnomocników procesowych przy przeprowadzaniu dowodów np. poprzez wywieranie wpływu na świadka by stawił się w sądzie,
odformalizowania zasad postępowania dowodowego dotyczących: dowodu z dokumentu, dowodu z zeznań świadka, dowodu z opinii biegłego, wykorzystania opinii pozasądowych,
uzasadniania wyroków z urzędu – poprzez wprowadzenie reguły uzasadniania wyroków wyłącznie na wniosek złożony przez stronę lub jej pełnomocnika z wszystkimi konsekwencjami związanymi z terminem do złożenia takiego wniosku i jego kosztami,
możliwości wydania wyroku zaocznego w sytuacji braku zainteresowania sprawą przez stronę lub jej pełnomocnika procesowego,
przeciwdziałania nadużyciu prawa procesowego poprzez stronę lub jej pełnomocnika procesowego w sytuacjach wnoszenia: pozwów oczywiście bezzasadnych oraz pism procesowych z nieskonkretyzowanym żądaniem, nieuzasadnionych: wniosków o wyłączenie sędziego, zażaleń lub wniosków o sprostowanie lub uzupełnienie wyroku poprzez wymierzenie grzywny, nałożenie dodatkowych kosztów procesu lub podwyższenie stopy należnych stronie przeciwnej odsetek od świadczenia,
wprowadzenia szczególnego, szybkiego trybu postępowania w odniesieniu do pozwów oczywiście bezzasadnych, co wpłynie na lepszą organizację pracy sądów,
postępowania apelacyjnego w zakresie: kontroli formalnej apelacji przez sąd odwoławczy, treści apelacji, postępowania dowodowego przed sądem apelacyjnym, wnoszenia apelacji od wyroku wydanego po wniesieniu powództwa oczywiście bezzasadnego,
komunikacji sądu ze stronami i ich pełnomocnikami procesowymi poprzez: wskazówki sądu dla stron, uprzedzenie o podstawie prawnej przez sąd, dodatkowe możliwości obciążenia kosztami procesu np. poprzez nałożenie opłaty od rozszerzenia powództwa oraz odsetek od kosztów procesu, a także usprawnienie systemu doręczeń,
wprowadzenia odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych, w którym stosuje się krótsze terminy na dokonanie pewnych czynności procesowych jak: zgłoszenie wniosków dowodowych i twierdzeń przez stronę lub pełnomocnika, wznowienie lub umorzenie postępowania przez sąd, czy wprowadzenie tzw. umowy dowodowej,
możliwości korzystania przez stronę i ich pełnomocników procesowych z zarzutu potrącenia w sprawach cywilnych,
wprowadzenia systemu „zażaleń poziomych” rozpoznawanych przez inny skład sądu niż sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie oraz wydawania postanowień zaskarżalnych na posiedzeniu niejawnym,
zasad dochodzenia roszczeń z umów ustalonych w KC poprzez dopuszczenie możliwości wytoczenia powództwa przed sądem wykonania umowy i doprecyzowania definicji miejsca wykonania umowy,
dochodzenia przez konsumentów swych praw przed sądem przez wyłączenie możliwości wnoszenia powództw według właściwości przemiennej sądu,
poszerzenia kompetencji referendarzy sądowych poprzez umożliwienie im wykonywania czynności także w sądach apelacyjnych oraz wydawania nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym.

Komentarz przeznaczony jest przede wszystkim dla: sędziów i prokuratorów, pełnomocników procesowych – adwokatów i radców prawnych oraz dla notariuszy i komorników sądowych. Będzie on przydatny dla aplikantów wszystkich zawodów prawniczych oraz studentów, a także dla osób poszukujących informacji na temat postępowania cywilnego.